جزیره هرمز یکی از شگفتانگیزترین نقاط خلیج فارس است که در دل خود داستانهایی از شکوه، مقاومت و تغییر را پنهان کرده است. تاریخ جزیره هرمز نه فقط روایت یک منطقه جغرافیایی، بلکه قصهای از کوچ مردمی است که برای پیدا کردن امنیت، دل به دریا زدند و تمدنی نو بنا کردند. از «هرمز کهنه» در نزدیکی میناب، تا هرمز دریایی که به شاهراه تجارت جهانی بدل شد، این جزیره بارها رنگ قدرتها و فرهنگهای گوناگون را به خود دیده است.
در طول تاریخ هرمز، پرتغالیها، صفویها و بازرگانان شرق و غرب هر کدام رد پای خود را بر خاک سرخ و آبهای زلال این جزیره گذاشتهاند. امروز نیز جزیرهی هرمز نه تنها به خاطر گذشته با شکوهش، بلکه به دلیل هنر، فرهنگ و طبیعت بیهمتایش مقصدی محبوب برای گردشگران شده است. در ادامه، سفری خواهیم داشت به اعماق تاریخ این جزیره افسانهای.
مهاجرت ایاز به هرمز و شکلگیری هرمز دریایی در تاریخ جزیره هرمز
(اواخر قرن هفتم هجری / حدود ۶۸۰ هجری قمری / سده ۱۳ میلادی)
تاریخ هرمز نشان میدهد که هرمز امروز، یک بار دیگر هم وجود داشته—در خشکی، نزدیک میناب، همان جایی که امروز به آن «هرمز کهنه» میگویند. اما حمله مغولها، با اسب و شمشیر، این شهر را به خاک و خون کشید. مردمی که از این ویرانی جان سالم به در بردند، راهی دریا شدند.
رهبر این مهاجرت تاریخی، «ملک سیفالدین ایاز» بود که همراه همسرش بیبی مریم و گروهی از مردم به جزیره هرمز فعلی رسید. این جزیره آن زمان خالی و پوشیده از خاک سرخ بود، اما همینجا نخستین پایههای هرمز دریایی بنا شد.
دوران طلایی ملوک و شکوفایی بندر در تاریخ هرمز
(حدود ۶۸۰ تا ۸۶۰ هجری قمری / قرن ۱۳ تا ۱۵ میلادی)
در این دوره از تاریخ جزیره هرمز، این سرزمین کوچک به یکی از پررونقترین بنادر جهان اسلام تبدیل شد. سالانه بیش از ۴۰۰ کشتی از چین، هند، آفریقا و اروپا به اینجا میآمدند. مارکوپولو در سفرنامه خود هرمز را به عنوان بازاری پر از ادویه، جواهرات و لباسهای رنگارنگ معرفی کرده است.
هرمز در این دوره یک مرکز تجاری، فرهنگی و سیاسی مهم بود، با نظام حکومتی مستقل و رونق چشمگیر.
این تجربهها رو از دست نده!
حمله پرتغالیها و اشغال جزیره هرمز در قرن ۱۶
(۱۵۰۷ میلادی / اوایل قرن ۱۶ میلادی)
در ابتدای قرن ۱۶، پرتغالیها به فرماندهی «آلفونسو دِ آلبوکرک» وارد تاریخ هرمز شدند. در ابتدا با چهرهای تجاری ظاهر شدند، اما به زودی قلعه پرتغالیها را ساختند و ادعای مالکیت کردند. این اشغال نزدیک به ۱۱۵ سال ادامه داشت و یکی از دورههای تاریک تاریخ جزیره هرمز محسوب میشود.
آزادسازی جزیره هرمز از پرتغالیها در تاریخ هرمز
(۱۶۲۲ میلادی / ۱۰۳۱ هجری قمری / اواخر حکومت صفوی)
شاه عباس صفوی با کمک کمپانی هند شرقی و حمایت مردم هرمز، پرتغالیها را از جزیره بیرون راند. این پیروزی نه تنها پایان اشغال، بلکه بازگشت غرور و هویت به تاریخ هرمز بود.
هرمز امروز؛ تلاقی هنر، فرهنگ و تاریخ جزیره هرمز
(از قرن ۲۰ تا امروز)
هرمز امروز دیگر بندر اصلی تجارت جهان نیست، اما به پایتخت هنر و فرهنگ جنوب ایران تبدیل شده است. خاک سرخ، معماری بومی و صنایع دستی، گردشگران را به تاریخ جزیرهی هرمز پیوند میدهد. این جزیره نمونهای از باززندهسازی روح یک سرزمین در طول تاریخ است.
ماجراجویی در جنوب ایران با بوموند
جزایر جنوب ایران از قشم و هرمز گرفته تا هنگام و کیش، هرکدام با طبیعت منحصربهفرد، سواحل زیبا و جاذبههای فرهنگی خاص خود، تجربهای فراموشنشدنی را برای شما رقم میزنند. هر یک از این جزایر با راههای متنوعی قابل دسترسی هستند؛ از سفر هوایی گرفته تا مسیرهای دریایی. با توجه به شرایط آبوهوایی و محدودیتهای زمانی، برنامهریزی دقیق سفر اهمیت زیادی دارد.اگر قصد دارید به یکی از جزایر جذاب جنوب سفر کنید، پیشنهاد میکنیم با استفاده از مشاوره سفر بوموند، سفری راحت و بیدغدغه را تجربه کنید. تیم بوموند با ارائه مشاوره رایگان و کمک به برنامهریزی سفر، شما را در هر مرحله از ماجراجوییتان همراهی میکند.
سوالات متداول درباره جزیره هرمز
تاریخ جزیره هرمز از چه دورهای آغاز میشود؟
تاریخ جزیره هرمز به قرن هفتم هجری و مهاجرت ایاز از هرمز کهنه به جزیره فعلی بازمیگردد.
هرمز کهنه کجاست؟
هرمز کهنه در نزدیکی میناب قرار داشت و پیش از حمله مغول مرکز اصلی منطقه بود.
چرا مردم هرمز کهنه به جزیره هرمز مهاجرت کردند؟
حمله مغولها و ویرانی شهر باعث شد مردم به دنبال امنیت به جزیره هرمز بروند.
دوران طلایی تاریخ هرمز چه زمانی بود؟
بین قرن ۱۳ تا ۱۵ میلادی، هرمز یکی از مهمترین بنادر جهان اسلام بود.
مارکوپولو چه توصیفی از هرمز دارد؟
او هرمز را بازاری پر از ادویه، جواهر و فرهنگهای مختلف توصیف کرده است.
پرتغالیها چه زمانی وارد جزیره هرمز شدند؟
در سال ۱۵۰۷ میلادی.
قلعه پرتغالیها در هرمز چه اهمیتی دارد؟
این قلعه نماد سلطه پرتغالیها بر جزیره و یکی از آثار تاریخی مهم تاریخ جزیره هرمز است.
ایران چه زمانی هرمز را از پرتغالیها پس گرفت؟
در سال ۱۶۲۲ میلادی، با فرمان شاه عباس صفوی.
نقش مردم هرمز در آزادسازی جزیره چه بود؟
آنها با حمایت و راهنمایی نیروهای صفوی به آزادسازی جزیره کمک کردند.
هرمز امروز به چه چیزی معروف است؟
به خاک سرخ، صنایع دستی، فرهنگ بومی و طبیعت خاص.
جزیره هرمز چه جاذبه تاریخی دارد؟
قلعه پرتغالیها، کوههای رنگی و بافت سنتی.
چرا خاک جزیره هرمز قرمز است؟
به دلیل وجود اکسید آهن در خاک منطقه.
جزیره هرمز چه جاذبه تاریخی دارد؟
قلعه پرتغالیها، کوههای رنگی و بافت سنتی.
چطور میتوان به جزیره هرمز سفر کرد؟
از طریق قایقهای مسافربری از بندرعباس یا قشم.


